Rotawirus, znany również jako adenowirus rotawirusowy, jest patogenem jelitowym, który infekuje wyściółkę jelit i prowadzi do wielu objawów. Należą do nich wymioty, biegunka i gorączka. Najczęściej występuje u niemowląt i małych dzieci. Szczepienia przeciwko rotawirusom okazały się skuteczne w zmniejszaniu częstości występowania choroby rotawirusowej.
Zakażenie rotawirusami jest stosunkowo rzadkie, ale ciężkie zapalenie jelit może być przyczyną hospitalizacji. Większość rotawirusów wykazuje znaczne ograniczenie zasięgu gospodarza, a ich zjadliwość prawdopodobnie zmniejsza się w miarę kolejnych zakażeń. Po szczepieniu zakażenia są zwykle łagodniejsze niż bez szczepienia, a większość rotawirusów posiada krzyżowo reagujące neutralizujące epitopy na dwóch białkach powierzchniowych wirusa (serotyp P1 i serotyp VP7). Niektóre badania wykazały, że obecność specyficznych dla rotawirusów IgA w surowicy osoby zaszczepionej koreluje z ochroną przed ciężkim zapaleniem żołądka i jelit.
Szczepionki przeciwko rotawirusom są licencjonowane w coraz większej liczbie krajów na świecie. W Stanach Zjednoczonych Centers for Disease Control and Prevention zatwierdziło w 2006 roku szczepionkę przeciwko rotawirusom dla wszystkich niemowląt. Szczepionka ta jest podawana w postaci dwóch dawek doustnych w wieku około dwóch miesięcy i drugiej w wieku około 12 tygodni. Oba szczepienia chronią przed rotawirusami przez kilka lat.
Obecnie istnieją trzy licencjonowane szczepionki przeciwko rotawirusom: RotaTeq(r), Rotarix(r) i Virocept(r). W przeciwieństwie do pozostałych szczepionek przeciwko rotawirusom, RotaTeq jest szczepionką reasortacyjną. Oznacza to, że zawiera ona szkielet genetyczny pochodzący od rotawirusa bydlęcego i jest przeznaczona do stosowania u heterologicznego gospodarza ludzkiego. Jednakże ten szkielet genetyczny może nie zapewniać pełnej ochrony przed rotawirusami, a powrót do zjadliwości u heterologicznego gospodarza ludzkiego może nie być bezpieczny.
Chociaż szczepionki przeciwko rotawirusom są bardzo skuteczne w zwalczaniu zakażeń rotawirusowych, u niektórych dzieci po szczepieniu może wystąpić łagodna biegunka i gazy. Jeśli u Twojego dziecka występują te objawy, skontaktuj się z lekarzem. Lekarz może przepisać leki na te objawy. Chociaż większość dzieci nie odczuwa tych skutków ubocznych, mogą one być dość nieprzyjemne i należy rozważyć wizytę w szpitalu, jeśli nie ustępują.
Mimo skuteczności szczepionek przeciwko rotawirusom należy pamiętać, że są one mniej skuteczne w krajach rozwijających się, a immunogenność szczepionek jest prawdopodobnie związana z przerostem bakterii w tych krajach. Ponadto niektóre niemowlęta są uczulone na szczepionkę i mogą cierpieć z powodu poważnej reakcji alergicznej. Objawy anafilaksji mogą obejmować wysoką gorączkę, wymioty i biegunkę. W celu leczenia anafilaksji należy niezwłocznie zwrócić się o pomoc medyczną. Szczepionki wiążą się z niewielkim ryzykiem wystąpienia poważnych reakcji alergicznych, ale ryzyko to jest nadal niewielkie. Przed otrzymaniem szczepionki przeciwko rotawirusom należy poinformować lekarza o swoich alergiach i skutkach ubocznych szczepionek.
Tak jak w przypadku innych szczepionek, szczepionka przeciwko rotawirusom powinna być stosowana z ostrożnością u niemowląt, u których w przeszłości wystąpiło wgłobienie. Jest to zaburzenie jelita, które występuje, gdy część jelita wsuwa się w inną część przewodu pokarmowego. Ryzyko wystąpienia wgłobienia zwiększa się u dzieci z pewnymi wadami wrodzonymi, takimi jak uchyłek Meckela.
